Overgang 2 naar 1 dutje
Net op het moment dat je kindje een aantal weken of maanden lekker doorslaapt, is het tijd voor een nieuw ritme. De overgang van 2 naar 1 dutje per dag. Een moment waar niet veel ouders naar uitkijken en het soms vaak te vroeg doen. In deze blog vertel ik je alles over de overgang van 2 naar 1 dutje. Wanneer kun je het tweede dutje afbouwen en hoe kun je dit het beste aanpakken. Lees je mee?
Wanneer van 2 naar 1 dutje
Naarmate je kindje ouder wordt, is er steeds minder behoefte om overdag te slapen. Je baby kan steeds langer wakker zijn. De overgang van dutjes en het afbouwen hiervan kan soms best een uitdaging zijn. Het kan lastig zijn om te bepalen wanneer het tijd is om het dutje te laten vallen. Wanneer is je baby toe aan een dutje minder?
Als je overweegt om het ochtenddutje uit het slaapritme te halen, vraag je je misschien af of je dit meteen moet doen of dat je het beter geleidelijk kunt afbouwen. Laat je je kindje vervolgens de hele tijd wakker zijn of is er een rustmoment nodig?
Rond de leeftijd van 15-18 maanden zijn de meeste baby’s eraan toe om het tweede dutje – het ochtenddutje – af te bouwen. Het ene kindje is er iets eerder mee dan het andere kindje. Tijdens deze overgang vervalt dus het ochtenddutje en je houdt het middagdutje over.
Is jouw kindje nu nog erg moe rond 11:00 uur, dan is het waarschijnlijk een signaal dat het te vroeg is om het ochtenddutje te skippen. Uiteraard kun je het middagdutje tijdelijk iets naar voren schuiven, maar liever niet veel eerder dan 12:00 uur. Als je het ochtenddutje te vroeg gaat afbouwen, dan is de kans groot dat je kindje vermoeid raakt en daardoor slechter gaat slapen. Je kindje is er nog niet aan toe.
Waarschijnlijk slaapt je kindje onder de middag tussen de 1,5-2,5 uur. Als je het ochtenddutje te vroeg uit het ritme haalt en een middagdutje van bijvoorbeeld 11:00-13:00 uur gaat aanbieden, dan is je kindje vervolgens aan het einde van de dag veel te lang wakker. Hierdoor raakt je kindje oververmoeid en dat zorgt voor (nieuwe) slaapproblemen in de nacht. Ik raad aan om flexibel om te gaan met het ochtenddutje en deze niet plotseling uit het slaapritme te halen.
Laten we eerst eens kijken naar de signalen waarop kindjes het ochtenddutje laten vallen.
Signalen tijd voor overgang 2 naar 1 dutje
Het slaapgedrag van je kindje verandert plotseling. Je vraagt je af wat er aan de hand is? Speelt er een slaapregressie, sprongetje of is er iets anders? Het kan zijn, dat het tijd is om het ochtenddutje uit het slaapritme te halen.
Naast de leeftijd van 15-18 maanden, zijn er een aantal signalen die aangeven of het tijd is om het ochtenddutje af te bouwen. Het is fijn om deze signalen te weten. De reden waarom je deze signalen gaat opmerken, is omdat je kindje minder slaap nodig heeft overdag. Je kindje kan langer wakker zijn tussen de slaapjes door. Hieronder de signalen die kunnen aangeven dat het tijd is om het ochtenddutje af te bouwen.
Signaal 1
Je kindje is niet moe of weigert te slapen bij het ochtenddutje.
Signaal 2
Je kindje slaapt steeds korter tijdens het middagdutje.
Signaal 3
Je kindje is niet moe of weigert te slapen bij bedtijd.
Signaal 4
Je kindje is opeens vroeg wakker in de ochtend.
Signaal 5
Je kindje wordt opeens vaker wakker in de nacht.
12 maanden slaapregressie
Het meest kenmerkende aan de 12 maanden slaapregressie is het weigeren van het ochtenddutje. Dit kan ertoe leiden dat ouders denken dat hun kindje eraan toe is om over te stappen op één dutje per dag. In de meeste gevallen is dit veel te vroeg en zorgt dit eerder voor slaapproblemen, dan voor een slaapoplossing!
De meeste kinderen zijn toe aan één dutje per dag rond de leeftijd van 15-18 maanden. Wanneer je het ochtenddutje te vroeg overslaat kunnen er juist slaapproblemen ontstaan, waaronder: vroeg wakker worden in de ochtend. Te weinig slaap op een te jonge leeftijd kan namelijk leiden tot een vicieuze cirkel van oververmoeidheid. Dit kan de nachten gaan verstoren, vroeg wakker worden in de hand helpen en je kindje kan ook het middagdutje gaan weigeren door vermoeidheid.
Het is dus belangrijk dat je zowel het ochtenddutje als het middagdutje blijft aanbieden en stimuleren. Juist als je kindje tijdens de 12 maanden slaapregressie de slaap weigert. Je kindje heeft veel te verwerken en heeft slaap hard nodig.
Afbouwen 2 naar 1 dutje
De meeste baby’s hebben begeleiding nodig om deze overgang te maken. Ik raad aan om dit stapsgewijs te doen, zodat jouw kindje kan wennen aan steeds wat minder slaap overdag. Op deze manier gaat het heel natuurlijk.
De indeling van het aantal slaapuren overdag heeft een grote invloed op het (door)slapen ‘s nachts. De overgang van 2 naar 1 dutje is vaak even pittig. Je kindje kan nu steeds langer wakker zijn tussen de slaapmomenten door. De overgang gaat een stuk soepeler als je kindje in de ochtend een kort dutje doet en in de middag het lange dutje. Het middagdutje van +/- 2 uur verandert niet, wat de overgang een stuk eenvoudiger maakt.
Het middagdutje zorgt namelijk voor de perfecte balans in de dag. Het zorgt ervoor dat je kindje niet oververmoeid raakt. Het geleidelijk inkorten van het ochtenddutje dient dus ook voor het stimuleren van een langer middagdutje. Dat is wat we allemaal uiteindelijk willen. Hiermee voorkom je oververmoeidheid aan het einde van de dag.
Als je in deze overgangsfase zit, raad ik aan om het dutje geleidelijk in te korten – afhankelijk hoeveel tijd je hiervoor wilt nemen. Als het afbouwen goed gaat en het ochtenddutje duurt nog maar 10-20 minuten, dan kun je het dutje laat vallen. Het is belangrijk dat je tijdens deze overgang het middagdutje en/of bedtijd tijdelijk wat vervroegt, zodat je kindje kan wennen aan de langere wakkertijd en niet oververmoeid raakt.
Ochtenddutje inkorten
Hoe ga je nou aan de slag met dat ochtenddutje? Veel kinderen zijn geneigd om in de ochtend hun langste dutje te doen. Het lichaam van je kindje heeft namelijk na een nacht slapen, zin hebben om snel lekker verder te slapen. Een lang ochtenddutje kan op deze leeftijd zorgen, dat jouw kindje geen lang middagdutje doet. Een langer middagdutje brengt namelijk evenwicht in de dag. Daarnaast zorgt het geleidelijk inkorten van het ochtenddutje ervoor, dat deze overgang van 2 naar 1 dutje soepel kan verlopen en je kindje het langste dutje – het middagdutje – kan behouden.
De timing en lengte van dutjes zijn heel belangrijk en hebben effect op het slapen. We denken vaak dat een kindje die slaapt, deze slaap ook echt zal nodig hebben. Maar door je slapende kindje overdag juist af en toe wakker te maken, leer je je kindje in een fijn dag- en nachtritme komen.
Je kindje heeft de leeftijd van 15-18 maanden en toont enkele signalen dat het tijd is om af te bouwen. Het ochtenddutje heeft nu alleen nog als doel dat jouw kindje het redt tot het middagdutje, zonder oververmoeid te raken. Een lang dutje is dus niet meer nodig, omdat we niet te veel slaapdruk willen wegnemen van het middagdutje. Je kunt het ochtenddutje om de zoveel dagen geleidelijk inkorten, voordat je overgaat op het ritme met 1 middagdutje per dag. Wees geduldig. Het kan echt een aantal dagen of soms weken in beslag nemen, voordat je over bent op het nieuwe ritme.
Tijdens de overgangsfase kan het tijdelijk nodig zijn dat je kindje de ene dag nog 2 dutjes doet en de andere dag 1 middagdutje. Een overgang is een geleidelijk proces en het duurt meestal 1 tot enkele weken, voordat je kindje volledig over is op een dutje minder.
Is jouw kindje eenmaal over naar 1 middagdutje, maar lijkt hij of zij erg vermoeid aan het einde van de middag? Je kunt je kindje tijdelijk 15-30 minuten eerder in bed leggen dan normaal. Op deze manier voorkom je de ergste vermoeidheid.
Veel slaapproblemen zijn op te lossen als we samen kijken naar het slaapritme van je kindje overdag. Vaak denken ouders dat als ze een kinderslaapcoach inschakelen er meteen een slaaptraining en slaapmethode aan te pas komt. Soms is dit niet eens nodig. Vanuit mijn ervaring kan ik zeggen, dat heel veel slaapproblemen worden opgelost, simpelweg door het slaapritme overdag aan te passen naar de behoefte van een kind. Dit kunnen kleine of grote veranderingen zijn, maar de indeling van de dag speelt een grote rol in het wel of niet doorslapen van je kindje ’s nachts.
Kun je wel wat hulp gebruiken bij het afbouwen van 2 naar 1 dutje? Vind je het lastig om te bepalen hoe je de dag nu kunt indelen met 1 middagdutje? Sluit je aan bij de ouders die samen met mij aan de slag zijn gegaan met het verbeteren van de slaap van hun kindje. Tijdens een slaaptraject maak ik een persoonlijk plan voor de behoeften van jouw gezin.
Ik help je met alle liefde!
Liefs, Marijke