Slaapmethodes

Ze zijn er in alle soorten en mate: slaapmethodes om je kindje zelfstandig te leren slapen. Misschien heb je zelf al eens een slaapmethode gebruikt. Of je ziet door de bomen het bos niet meer en je vraagt jezelf af, welke slaapmethode het beste bij jouw kindje past. In deze blog vertel ik je meer over slaapmethodes, hoe ze werken en waar je op kunt letten bij het kiezen en toepassen ervan.

Hoe werkt een slaapmethode

Een goede nachtrust is essentieel voor zowel ouders als kinderen. Maar hoe zorg je ervoor dat je kindje goed leert slapen? Er zijn verschillende slaapmethodes die ouders kunnen helpen bij het creëren van gezonde slaapgewoonten.

Veel ouders denken dat het toepassen van een slaapmethode de slaapproblemen zal oplossen. Niets is minder waar. Je wilt op zoek gaan naar de reden van het slaapprobleem van jouw kindje, zodat je ook een passende oplossing en aanpak kunt vinden. Alleen het toepassen van een slaapmethode toepassen werkt, in meeste gevallen, niet. Een slaapmethode zelf is niet het wondermiddel.

Het is eerst belangrijk om alle factoren die het slapen kunnen beïnvloeden na te lopen. Een goede kinderslaapcoach focust zich dus altijd op stapsgewijze aanpassingen in het slaapritme van je kindje, de slaapbasis, voeding en als laatste de slaapvaardigheden. Voor deze laatste factor kan een slaapmethode worden ingezet. Als niets het slapen meer kan verstoren en alle andere factoren zijn op orde, dan zal een slaapmethode effectief werken.

 

Plan van aanpak

Voordat je begint met zelfstandig leren slapen, vraag jezelf dus eerst af of er verbeterpunten zijn in de slaapomgeving van je kindje. Is de kamer goed donker, zijn er geen omgevingsgeluiden die het slapen kunnen verstoren, is de kamer niet te koud of te warm, hebben jullie een herkenbaar en ontspannen bedritueel voor het slapengaan? Heeft je kindje onafhankelijke slaapassociaties tijdens het slapen? Denk aan white noise, slaapzak of een klein ademend knuffeltje. Dit is behulpzaam als je je kindje wilt leren zelfstandig te slapen.

Als je dit hebt gecontroleerd, loop je vervolgens het slaapritme na van je kindje. Hoeveel uren slaapt je kindje overdag in totaal? Welke wakkertijd houd je aan tussen de slaapjes door? Past dit nog bij de leeftijd van jouw kind? Hoe zijn deze dutjes verdeeld overdag? Gaat jouw kind oververmoeid naar bed of is hij nog niet moe genoeg om een goed lang dutje te kunnen doen?

Al deze factoren kunnen invloed hebben op het slapen van je kind. Als jij hebt gezorgd voor een fijne en veilige slaapomgeving, het ritme van je kindje klopt overdag, de timing van de voeding gaat goed en je kindje eet- en drinkt voldoende, dan kun je je kindje zelfstandig leren slapen. Dit kan met behulp van een slaapmethode.

 

Wat is een slaapmethode

Een slaapmethode is een gestructureerde aanpak om een kind in de leeftijd van 0 tot 5 jaar te helpen zelfstandig in slaap te vallen en door te slapen. Sommige methodes richten zich op geleidelijke gewenning, terwijl andere methodes sneller resultaat kunnen bieden. Welke methode het beste werkt, hangt af van het temperament van het kind en de voorkeuren van de ouders.

 

Welke slaapmethodes zijn er

Er zijn verschillende slaapmethodes. Elk met hun eigen benadering en filosofie. Misschien heb je je suf gezocht op het internet naar een slaapmethode voor je kind. Of je vraagt je af welke slaapmethode het beste werkt? Er zijn er namelijk genoeg te vinden.

Ook ik werk met meerdere slaapmethodes. In 2020 heb ik mijn opleiding tot Baby- en Kinderslaapcoach gevolgd bij Baby Sleep Consultant. Dit is een erkende internationale opleiding met wetenschappelijke onderbouwing. Wetenschap en een holistische aanpak vormen de basis van de opleiding. Binnen de opleiding komen alle slaapmethodes aan bod, waardoor ik breed ben opgeleid. Dat is fijn! Omdat ik op die manier kan inspelen op elke situatie en altijd met een methode kan werken dat past bij een gezin.

Welke slaapmethodes zijn er allemaal? Hieronder verdelen we de methodes in twee categorieën:

1. Methodes waarbij ouders in de kamer blijven

• De ouder zit naast het bedje en biedt interactie en fysiek contact, waarbij dit in geleidelijke stappen wordt afgebouwd.
• De ouder troost een kindje door hem op te pakken en te sussen.
• Ouders troosten en begeleiden een kindje, totdat hij in slaap valt. Er wordt veel gebruikgemaakt van routines, white noise en lichaamscontact en verbale geruststelling.

2. Methodes met tussenpozen troost bieden 

• Ouders blijven niet continue in de kamer en bieden troost terwijl ze steeds terug komen.
• Ouders zijn in de buurt voor geruststelling, kalmerend toe te spreken en een aai over de bol  te geven, waarbij een kindje leert om zelfstandig te leren slapen.
• Ouders brengen een peuter of kleuter, dat steeds uit bed komt, terug in eigen bed. Deze aanpak leert het kind om meer zelfredzaam te worden.

 

Hoe kies je de juiste slaapmethode

Als alle randvoorwaarden op orde zijn, kun je je kindje met een slaapmethode leren om zelfstandig te slapen. Er zijn dus verschillende manieren en slaapmethodes om je kindje te gerust te stellen en zelfstandig te leren slapen. Elke slaapmethode heeft opties om het anders in te vullen.

Een slaapmethode toepassen kost tijd en vraagt om geduld en consequentie. Kies dus een methode waarvan je weet dat je dit de komende dagen/weken kunt volhouden. Gemiddeld duurt het 2 tot 3 weken om gedragspatronen te veranderen. Je kind heeft tijd nodig om slaapgewoontes te ontwennen en tegelijkertijd te wennen aan een nieuwe aanpak.

Het kiezen van de juiste slaapmethode hangt af van:

• Het temperament van je kind: Sommige kinderen worden rustig van een geleidelijke aanpak. Andere kinderen worden juist meer alert als er continue een ouder in de kamer aanwezig blijft, waardoor hij niet rustig kan worden en gaat slapen.
• Jouw opvoedstijl: Voelt een slaapmethode niet goed aan? Dan is het waarschijnlijk niet de juiste voor jouw gezin.
• Jouw doorzettingsvermogen: Sommige methodes vergen meer tijd en consistentie dan andere.
• Gezinssituatie: Is er (of heb je) tijd? Zijn er andere kinderen in het huis waar je rekening mee moet houden, waardoor je niet voor een langere tijd of continue weg kunt zijn.
• Draagkracht ouder: Sommige ouders hebben mentale- en/of fysieke klachten, waardoor er meer baat is bij een snelle oplossing.

Je kunt elke slaapmethode zo geleidelijk en stapsgewijs invullen zoals jij wenst. Niet elke situatie vraagt om een stap voor stap aanpak, omdat dit fysiek of mentaal niet haalbaar is. Soms vinden ouders het lastig om in de kamer te blijven. Andere ouders vinden het lastig om de kamer kort te verlaten.

Ook kan een ouder het liefst de situatie in de kamer oplossen en blijkt dat het kindje hier niet bij gebaat is. Vaak zijn dit temperamentvolle kinderen. Zij kunnen meer overstuur raken als er continue een ouder aanwezig is of wanneer je veel fysiek geruststelling geeft. Je kunt dit merken als je kindje bozer, harder en langer huilen of zich van je afzetten en afduwen. Kijk naar deze signalen. Je kindje geeft heel goed zijn behoeftes aan. Als je kindje zich van je afduwt of je hand wegslaat, kun je misschien meer verbaal troosten. Je helpt je kindje er blijkbaar niet mee. Een goede kinderslaapcoach helpt je bij het toepassen van een slaapmethode en geeft jou het vertrouwen om door te zetten.

De mate van jouw fysieke aanwezigheid, kan alleen jij bepalen. Wat je beweegredenen ook zijn, er is geen goed of fout. Kies datgene waar jij je comfortabel bij voelt.

 

Huilen tijdens slaaptraining

Welke slaapmethode je ook kiest, er zullen – in meerdere of mindere mate – tranen vallen. Ik zal niet beweren dat slaapcoaching volledig zonder huilen kan. Een leven zonder tranen bestaat niet! Grote kans dat jouw kindje nu ook (weleens) huilt.

Als je een slaapmethode gaat gebruiken, ga je aan de slag met verandering van gedrag. Dit zorgt – heel begrijpelijk – ook voor tranen. Kinderen houden niet van verandering. Alles wat nieuw is, is anders en daar moet je kindje aan wennen. Het is niet realistisch om van je kindje te verwachten dat hij zonder een traan te laten een gewoonte gaat ontwennen én tegelijkertijd een nieuwe vaardigheid gaat leren. Zeker als een gewoonte al maandenlang bestaat.

Jij kunt wel bepalen hoe je dit als responsieve ouder opvangt. Er zijn verschillende slaapmethodes, dus voor ieder wat wils! Zelfs met de meest zachte benadering, kunnen kinderen huilen vanwege de verandering die je aanbrengt. Of je kindje veel, lang, kort of weinig huilt, hangt ook af van het temperament. Vaak zijn het tranen uit frustratie, onbegrip of boosheid. Gelukkig zijn deze tranen tijdelijk, totdat je kindje het slapen onder de knie heeft.

Als je kindje stress ervaart, maakt het lichaam het hormoon cortisol aan. Een stijging van cortisol komt ook voor als je kindje oververmoeid is of slecht eetgedrag vertoond. Goed slapende kinderen hebben automatisch een lager cortisol niveau. Dit betekent dat het verbeteren van slaap deze oververmoeidheid, slecht eetgedrag en huilen juist kan verminderen.

Huilen is vaak een emotionele uitdaging voor ouders. Het is belangrijk om te weten dat huilen een manier is waarop kinderen hun frustratie uiten wanneer er verandering plaatsvindt. Dit betekent niet dat ze in nood zijn, zolang je hun behoeften blijft monitoren.

Conclusie

Er is geen ‘one-size-fits-all’ slaapmethode. De sleutel tot succes ligt in consistentie, geduld en het kiezen van een methode die past bij jou en je kindje. Onthoud dat slaapcoaching een proces is en dat kleine stapjes vaak het beste resultaat opleveren. Heb je hulp nodig bij het vinden van de juiste aanpak? Ik kan je begeleiden en advies op maat geven!

De aanpak sluit aan bij de slaapbehoeften van je kind, jouw wensen en opvoedstijl. Ik combineer jouw hulpvraag met de wetenschappelijke achtergrond van slaap en kan de methodes geheel personaliseren en afstemmen op jouw wensen en behoeften van je kind. Op een liefdevolle en effectieve manier help ik jouw kindje weer goed te slapen. Ben jij klaar voor jouw slaapoplossing?

Boek een gratis kennismakingsgesprek om de mogelijkheden te bespreken of boek direct één van de slaappakketten als jij er klaar voor bent!

Liefs, Marijke