Slaaptraining peuters en kleuters

Slaaptraining peuters en kleuters

Je hoort vaak over slaaptraining bij baby’s, maar ook het slaaptrainen van peuters en kleuters komt vaak voor. Ik vind het zelf altijd een heel leuke leeftijd om mee te werken. Vaak hoor ik dat ouders hadden verwacht, dat als hun kind een bepaalde leeftijd zou bereiken het slapen vanzelf wel goed zou gaan. Misschien ben je al een lange tijd over je eigen grenzen en behoeften gegaan, omdat je je kind bij jou in bed nam. Of misschien sliep je kind als baby heel goed en heb je nu gebroken nachten van een peuter of kleuter met een sterke eigen wil. Slaaptraining op deze leeftijd vraagt om een andere aanpak dan bij baby’s, maar ook op deze leeftijd kun je slaapgewoonten aan- en afleren.

Slaapproblemen bij peuters en kleuters

Peuters hebben rond de leeftijd van 2,5-3 jaar nog geen impulscontrole of impulsbeheersing. Dit is het vermogen om zichzelf te beheersen, waaronder ook het reguleren van de emoties. Het gebrek aan impulscontrole, zie je vaak bij kinderen die overstappen naar een groot bed (peuterbed) en jonger zijn dan 3 jaar. Als ouder denk je dat je kind zich zal ‘gedragen’ en in bed blijft liggen. Jij vindt deze overstap waarschijnlijk super leuk voor je peuter. Een mijlpaal en een nieuw groot bed! In eerste instantie gaat het vaak ook goed. Echter, als je deze overstap te vroeg maakt (voor de leeftijd van 2,5 jaar), kan het zijn dat jouw kind na een tijdje ontdekt, dat hij of zij uit bed kan komen. Er ontstaat een ‘nieuw’ slaapprobleem. Je kind komt ‘s nachts of in de ochtend vroeg uit bed.

Een kind jonger dan 2,5 jaar heeft nog geen controle over deze impulsen en is te jong om te begrijpen dat hij of zij in bed moet blijven liggen. Wat wij vergeten, is dus het feit dat we deze mijlpaal (overstappen naar een groot bed) overhaasten. Uit eigen enthousiasme! Het is de moeite waard om te kijken of je meer van jouw peuter of kleuter verwacht, dan waar hij of zij klaar voor is. Slaapproblemen voorkomen is vaak makkelijker.

Andere veelvoorkomende slaapproblemen bij peuters en kleuters zijn:

  • Vroeg wakker worden.
  • Continue uit bed komen.
  • Alleen in aanwezigheid van een ouder in slaap kunnen vallen.
  • Strijd bij bedtijd.
  • Nachtmerries en/of nachtangsten.
  • Verlatingsangst.
  • Bang om te slapen in het donker.
  • Tijd rekken en/of er een spelletje van maken.
  • Weigeren middagdutje.
  • Lang wakker in de nacht.
  • Zonder speen leren slapen.
  • Vragen om slokjes drinken in de nacht.

Grenzen stellen

Het stellen van duidelijke regels en grenzen, is keer op keer bewezen. Kinderen die geen grenzen hebben, weten niet wat er van hen wordt verwacht. De manier waarop een ouder grenzen benadert, heeft een grote invloed op het zelfrespect van een kind. Natuurlijk is het normaal gedrag in de ontwikkeling, dat jouw kind grenzen opzoekt en uittest. Dit is een onderdeel om te leren wat acceptabel is en wat niet. Jij bepaalt wat acceptabel is binnen de grenzen.

Tijdens de peuterpuberteit wordt je kind steeds meer zelfstandig en dit kan gepaard gaan met strijd en weerstand. Je kind is zich fysiek en mentaal aan het ontwikkelen en dat is hard werken. Peuters ontdekken, dat sommige dingen wel mogen en andere dingen niet. Wat niet mag, kan je peuter flink frustreren. Misschien herken je hierin de plotselinge driftbuien van je kind, krijsen of het verzet bij bedtijd. Het is dan juist belangrijk om niet mee te gaan in alles wat jouw peuter ‘wilt’. Stel voor jezelf duidelijke grenzen en leef deze na. Peuters kunnen nog niet omgaan met vrijheid en hebben veel baat bij regels en duidelijkheid. Door consequent te zijn en er zelf naar te handelen, geef je je kind het goede voorbeeld. En ja, dit kan soms heel vermoeiend zijn. Je geduld zal vaak worden getest. Toch zal consequent zijn, kalmte en met empathie reageren op je peuters driftbui juist voorkomen, dat je keer op keer verzeild raakt in uitbarstingen. En daarnaast zijn we allemaal mensen en het is ook normaal, dat het je soms niet lukt en je toch toegeeft. Ook dat hoort erbij!

Hoe werkt slaaptraining bij peuters en kleuters

Bovenstaande slaapproblemen van peuters en kleuters kunnen we met behulp van slaapcoaching afbouwen. Het is veel rustiger voor je kind om zelf in slaap te kunnen vallen. Peuters en kleuters proberen er vaak alles aan te doen om ervoor te zorgen, dat ze kunnen krijgen wat ze zoeken. Wat helpt is duidelijke en eerlijke grenzen stellen aan wat acceptabel gedrag is en wat niet. Of het nu gaat om spelen, zich tot een ander gedragen, slaapgedrag, eetgedrag of iets anders.

De uitdaging op deze leeftijd is, dat het moeilijk kan zijn om gedrag te veranderen als er geen natuurlijke gevolgen zijn voor kinderen, wanneer ze buiten de grenzen treden van wat acceptabel is. Met natuurlijke gevolgen bedoel ik niet je kind straffen. Het is mogelijk om met consequenties te werken, die aansluiten bij jouw manier van opvoeden. Duidelijkheid geven is een zachte vorm van ouderschap.

Niet getreurd, ook op deze leeftijd is slaaptraining mogelijk en behulpzaam! Wel is het belangrijk om te begrijpen dat de aanpak van peuter- en kleuterslaap anders is, dan bij baby’s. Baby’s zijn namelijk relatief flexibel en makkelijk aanpasbaar – afhankelijk van het temperament. Een peuter of kleuter daarentegen iets nieuws aanleren, kan de wereld van je kind op zijn kop zetten. Peuters en kleuters zijn van nature koppiger, ook al hoort dit helemaal bij de leeftijd en is dit een normale ontwikkeling. Je kind ontdekt de wereld, verkent grenzen en beseft dat hij of zij een eigen persoon is. Dit zorgt ervoor, dat slaaptraining bij peuters en kleuters voor nieuwe uitdagingen komt te staan. Ook betekent het, dat consequentie en vastberadenheid essentieel zijn om het oude patroon te willen doorbreken. Er zijn gelukkig heel veel mogelijkheden en slaapmethodes om te gebruiken bij oudere kindjes. Wil jij je peuter of kleuter weer leren slapen en ben je benieuwd naar de mogelijkheden?

Peuter- en kleuterslaaptraining is iets wat ik wekelijks doe tijdens mijn coachingtrajecten met ouders. Boek een gratis kennismakingsgesprek om de mogelijkheden te bespreken of boek direct één van de slaappakketten als jij er klaar voor bent om je kind weer lekker te leren slapen.

Liefs, Marijke

Deel dit artikel

Lees meer blogs

13 april 2024

Droomvoeding geven

11 april 2024

Deelvoedingen

23 maart 2024

Mijn baby slaapt niet door