Vliegen en jetlag baby

Vliegen met een kind kan op elke leeftijd een uitdaging zijn. Wanneer de zomervakantie er weer aankomt, krijg ik vaak vragen over vliegen met je baby. Begrijpelijk, zeker als je naar een andere tijdzone vliegt. Zowel baby’s, jonge kinderen als volwassenen hebben vaak last van een jetlag. Hoe lang duurt een jetlag bij baby’s? Hoe kun je het snelst in een ritme komen? Hoe gaan de dutjes tijdens de vlucht? Met goede voorbereidingen gaat het misschien wel relaxter dan je denkt.

Allereerst het vertrek naar de luchthaven. Vertrek ruim van tevoren van huis, zodat je je geen zorgen hoeft te maken of je op tijd aankomt op het vliegveld. Je hebt waarschijnlijk veel bagage en met kinderen ben je nou eenmaal langer onderweg. Het laatste waar je op zit te wachten, is je moeten haasten naar de gate. Plan dus extra reistijd in om naar de luchthaven te gaan, zodat je bent voorbereid op ongeplande voedingsmomenten of volle luiers. Een goed begin is het halve werk.

Baby voeden tijdens opstijgen

Eenmaal in het vliegtuig duurt het vaak nog even, voordat het vliegtuig daadwerkelijk opstijgt. Zorg dat je tijdens het taxiën de voeding – als je flesvoeding geeft – paraat hebt. Tijdens het opstijgen kun je je baby een voeding geven. Dit verlicht de druk op de oren, waardoor de kans kleiner is dat je baby gaat huilen. Als je baby in slaap valt tijdens de voeding is dat ook mooi meegenomen. Net als bij het opstijgen kun je je baby ook een voeding geven bij de landing. Ook dan verlicht het de druk op de oren. De speen heeft ongeveer hetzelfde effect en kalmeert ook.

Dutjes in het vliegtuig

Hoe laat je je baby slapen in het vliegtuig? Als je nog een vlucht moet boeken, is het boeken van een nachtvlucht het overwegen waard. Het is dan namelijk donker in het vliegtuig, je baby heeft van nature meer slaapbehoefte dan overdag en daardoor is de kans groter dat je baby een lange tijd slaapt tijdens de vlucht.

Slaap spullen
Maak thuis een lijst van spullen die je wilt meenemen in het vliegtuig. Vooral spullen waar je baby het slapen mee associeert. Denk aan: de slaapzak of inbakerdoek, favoriete knuffel, speen, een dekentje waar de geur van thuis aan zit. White noise kun je wel meenemen op reis en is handig op bestemming, maar in het vliegtuig hoef je deze niet te gebruiken. Het geluid van het vliegtuig is al een ‘natuurlijke’ white noise.

Dutjes in het vliegtuig
Als jouw baby nog één of meerdere dutjes doet, zal je baby ook tijdens het vliegen behoefte hebben aan slaap. Grote kans dat het anders gaat dan thuis en het zal nodig zijn om je baby wat meer te helpen bij het in slaap vallen. Probeer je baby in slaap te wiegen en op schoot te laten slapen. Slaapt je baby bij jou op schoot en wordt je baby wakker na 20-45 minuten? Probeer dit dutje toch te verlengen door zachtjes te aaien, sussen of wiegen. Hoe uitgeruster je baby wakker wordt, hoe kleiner de kans dat je baby veel gaat huilen tijdens de vlucht.

Probeer de dutjes zoveel mogelijk op de tijden te laten plaatsvinden zoals normaal. Als dit niet lukt, houd dan voornamelijk de wakkertijden in de gaten en ga hier niet overheen te gaan. Door oververmoeidheid zoveel mogelijk te voorkomen, zul je een huilende baby tijdens de vlucht kunnen vermijden. Iets waar veel ouders zich zorgen om maken. Lange vluchten hebben vaak een babybedje – een bassinet – voor de stoelen. Je kunt navraag doen bij de luchtvaartmaatschappij of er een bassinet aanwezig is en of je zo’n stoel kunt reserveren. In dat geval kun je je baby laten slapen in het babybedje.

Als je baby toch begint te huilen als je hem in slaap probeert te krijgen, raak dan niet in paniek. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan, maar geef niet te snel op! Probeer je baby toch in slaap te krijgen, ook als je baby zich verzet. Een minuut of 10 huilen en uiteindelijk toch even slapen is beter dan een hysterische baby, die vervolgens helemaal weigert om te slapen door oververmoeidheid.

Baby huilt in het vliegtuig

Er is soms geen ontkomen aan. Je hebt het punt van oververmoeidheid toch bereikt en je baby zet het op een krijsen. Vroeger – voordat je zelf ouder was – irriteerde jij je misschien aan huilende baby’s aan boord. Je zag ouders alles uit de kast trekken om hun baby stil te krijgen. Nu is het jouw baby die de boel bij elkaar krijst. Je bent waarschijnlijk niet alleen met je baby bezig, maar ook met mede passagiers. Probeer zelf zo kalm mogelijk te blijven. De rust of onrust die jij uitstraalt, kan een baby aanvoelen. Je doet je uiterste best en meer kun je soms gewoon niet doen. Baby’s huilen, maar meestal niet de hele vlucht. Ook dit moment gaat weer voorbij!

Doe alles wat nodig is om je baby te laten slapen bij oververmoeidheid. Loop op en neer door het gangpad, gebruik de draagzak, een speen of geef je baby een voeding. Gooi alle gewoontes en associaties overboord, die je thuis liever niet inzet. Het is belangrijk om de vicieuze cirkel van oververmoeidheid te doorbreken. Wordt jouw baby thuis rustig van wiegen? De speen? Een liedje zingen of een voeding? Probeer datgene uit wat je baby thuis ook kalmeert. Wissel af met je partner als het jou op dat moment niet lukt. En onthoud, dat je je best doet om het iedereen zo comfortabel mogelijk te maken. Meer kun je niet doen.

Baby heeft jetlag

Eenmaal op bestemming aangekomen is er een tijdsverschil. Zowel jij als je baby moeten wennen aan het nieuwe ritme en hebben last van een jetlag. Een jetlag ontstaat als je verschillende tijdzones passeert. Hierdoor komt je biologische klok niet meer overeen met de lokale tijd. Omdat je lichaam zich niet zo snel kan aanpassen aan deze nieuwe tijd, ontstaat er een verstoring van je normale slaap- waakritme. Hoe meer tijdzones je doorkruist, hoe meer moeite de biologische klok heeft om zich aan te passen.

Volg nieuwe tijdzone
Het is verstandig om zo snel mogelijk het nieuwe ritme aan te houden. Zet in het vliegtuig alvast je telefoon en horloge op de nieuwe tijdzone, zodat je zo min mogelijk rekening houdt met de tijd thuis en direct in het nieuwe ritme meegaat. Houd vervolgens op bestemming zoveel mogelijk de slaaptijden, voedingsmomenten en wakker/speeltijden aan van thuis.

Dutjes op vakantie
Als je in de ochtend aankomt en je baby heeft tijdens de nachtvlucht niet goed of weinig geslapen, kun je je baby een extra dutje laten slapen of een dutje wat langer te laten duren. Probeer wel direct zoveel mogelijk structuur in de dutjes te krijgen, door je baby wakker te maken uit de dutjes. Anders hou je de verwarring in het ritme in stand.

Sla het liefst geen dutjes over, maar laat je baby dus ook niet eindeloos slapen. Als een dutje te lang duurt, kan het zijn dat je baby deze slaap ‘ziet’ als nachtslaap. Maak je baby dus evengoed wakker om het ritme te sturen. Stel je komt einde middag – rond 15:00 uur – aan op je bestemming, dan kun je je baby een korte powernap laten doen. Let er dan vooral op, dat je je baby geen dutje laat doen van 2,5 uur. Dit zou betekenen dat je baby pas om 17:30 uur wakker wordt. Hierdoor wordt de bedtijd ook direct later op de avond en blijf je achter de feiten aanlopen. Je baby voldoende laten slapen om uit te rusten en tegelijkertijd wakker maken om de slaap te reguleren is de ultieme tip!

Baby ‘s nachts wakker door jetlag
De kans is groot dat je baby ‘s nachts vaker wakker wordt of een langere periode wakker is door de jetlag. Houd je baby zoveel mogelijk in een donkere kamer. Beperk sociale interactie en probeer ’s nachts niet te veel voeding te geven. Licht, donker, voeding, sociale interactie zijn allemaal factoren die de biologische klok instellen. Het is belangrijk om hierin een duidelijk onderscheid te maken, zodat de interne klok sneller went aan het nieuwe ritme. Daarom moet de nacht – ongeacht het tijdsverschil – donker zijn, weinig voeding (afhankelijk van de leeftijd van je baby) en zo min mogelijk interactie. Probeer je baby dus opnieuw in slaap te krijgen.

Lukt het niet en is je baby klaarwakker? Haal je baby dan voor een korte tijd uit bed, door even uit het slaapmoment te gaan. Doe de slaapzak uit, lampje aan en laat je baby rustig even spelen. Probeer voedingen te vermijden (afhankelijk van de leeftijd van je baby). Je geeft je baby een korte wakkertijd, om vervolgens weer alles donker te maken, doe een kort bedtijdritueel, slaapzak weer aan en terug in bed.

Ochtendritueel
Idealiter start je de dag niet voor 6:00 uur. Als je baby nog niet wakker is, maak je baby dan wakker rond 6:00-7:00 uur. Open direct de gordijnen en maak duidelijk dat het ochtend is, door je baby de eerste voeding te geven. Voeding is een sterk extern signaal om het biologische ritme in te stellen. Zoek in de ochtend ook meteen het daglicht op. Zonlicht is een sterke aanwijzing om het lichaam en de biologische klok te vertellen dat het ochtend is. Probeer vervolgens zoveel mogelijk vast te houden aan het aantal dutjes en voedingsmomenten die vergelijkbaar zijn met thuis.

Bedtijdritueel
Houd in de avond het bedtijdritueel vergelijkbaar met thuis. Ga met je baby in bad, zing hetzelfde liedje, gebruik white noise, speen, knuffel en maak het bedje op met de lakens van thuis. Was deze lakens niet, zodat de geur van thuis herkenbaar is voor je baby. Dit zal direct een vertrouwd gevoel geven. Als je baby thuis altijd om 19:00 uur naar bed gaat, dan houd je deze tijd ook aan op vakantie. Rust, ritme en regelmaat is key!

Het is normaal dat je baby de eerste dag(en) en nacht(en) moet wennen aan de nieuwe (slaap)omgeving, indrukken, temperatuur en het ritme. Geef je baby de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen. Dit geldt ook als je weer thuis bent. Kom je thuis niet in een fijn ritme? Wil je graag werken aan de slaap van je kindje na je vakantie? Je kunt een los consult boeken of meteen gaan voor een persoonlijke aanpak d.m.v. mijn slaaptrajecten. 

Ik wens je een fijne reis & vakantie!

Liefs, Marijke